Góhdlı Ndéh zhıh Dene nezų gok’ets’endıh gha
Listen

Góhdlı Ndéh Dene nezų gok’éts’endıh ts’eh k’eh e?aa thela la, azhíı ahts’édı sóondı ?

Edı̨ Góhdlı Ndeh dene nezų gok’ets’endıh ts’eh k’eh eɂaa thela la, azhǫ amíı Góhdlı Ndéh nagedéh sıı met’áh goghǫídıh gha. Godı aget’í sıı edı̨ eɂaa ts’eh k’éh duye dene łíé kǫ ahsaa gohts’edı ghaı̨́lee:

  • Godı̨ eghalagenda k’é
  • Godı̨ dene łaǫt’é gogha eghalats’enda ı̨́le enıde kı̨ozhıı dene gonanę gogha eghalats’enda
  • Godı̨ náídík’éozhǫ ndehdhé eghalagenda k’é gots’eh edı̨htł’éh kų́ę́ goghagoneté k’é, gots’eh zhu kų́ę́ gots’eh shets’etıh k’é chu
  • Godı̨ łíé saa kų́ę́ naǫts’ehndıh t’ah goghǫnıgı̨́ah íle enıde kıı thanę nats’edeh k’é, íle enıde eghalaęda ts’eh k’eh łąa kų́ę́ nehzhıı goghǫnı̨gı̨́ah
  • Godı̨ gondı̨ edı̨htł’éh k’eh eghalagenda k’é, ndéh ts’eh k’éh gondı̨ kazhéh k’é, ek’ę́lu mbáa kedı̨tse, ı̨́le enıde azhǫ dene gondah ahsąą ts’udı̨ ts’enıdhę gha gondı̨ edı̨htł’éh k’eh gondı̨ nı̨ts’ı̨́tł’éh

Góhdlı Ndéh dene nezų gok’ę́ts’endıh gha eɂaa thela, ezhíı la mets’ehɂǫ duye dene ghǫh ahsąą ts’edı̨ ı̨́le enıde duye dene łíé kǫ ahsąą góhts’edı̨ ghaı̨́lęę:

  • Danet’é goghą́ą́de
  • Daǫndıh t’ah ezháhts’ı̨́lı
  • Dene daǫndıh ats’ı̨t’é, godhéh damǫodat’ı̨, amı́ı ts’eh dene ats’ı̨́t’é, godı̨ gogíhłı, amíı got’ı̨ agı̨́t’é, ı̨́le enıde godı̨ ndéh ts’ęh agı̨́t’é
  • Dene daǫłıı anet’é, ts’élı̨ le enıde denelı̨ anet’é
  • Got’ı̨ danęt’é gots’eh amı́ı got’ı̨ agı̨́lı ı̨́le enıde godhęh amı́ı gáh kǫ́gı̨́ke sǫǫndı
  • Daǫndıh t’ah nagedéh
  • Amı́ı ts’ę́ hazhagetı ı̨́le enıde amı́ı gogha hazhaetı
  • K’áodhe daǫndıh gogha eghalaenda ı́le enıde amı́ı gohéh eghalats’enda
  • Daǫndıh t’áh godhęę kıozęę gı̨́ndaa gots’eh gogedatse ı́le enıde go-edı̨htł’éh gedı̨tse

Dene ts’eh k’eh dzaa kagots’endéh la, azhı́ı ahts’edı ?

Dene gots’ę́ nezų kagondéh le enıde mets’ehɂǫ dzaa dets’edı,ı́le genıdhę kǫ kaa k’one kagogı̨́dę, ezhı́ı la Góhdlı Ndęh dene ts’eh k’éh ɂeɂaa meghą́ą́dę nezų k’éots’eah gha datł’éh ǫt’é.

Kıı kaye t’ah: Albert eghalaęda meghǫt’o t’ah náı́dık’éozhǫ ndehdhé  ts’ę́ natł’ah gha goɂo. Ekuht’ıh męk’áodhę daǫndıh t’áh ezhaę mędele tah ajáá, ezhıı mets’ehɂǫ eghaląda zhęę ch’á nıdıchu.

Edı̨ daǫndıh t’áh łaondıh dene ts’ıhts’ethı, azhı́ı́ ahts’edı sǫǫndı́ ?

Edı̨ daǫndıh t’ah łaǫndıh dene ts’ıhts’ethı la, łaǫndıh dene ts’ę́ts’ı̨́hch’o ezhıı kaǫndıh ghadedı̨, ı́le enıdé, ǫhk’ea dene łı́é le enıdé dene saanet’é kaǫgendıh ǫt’é.

Edęgha sęgots’eleh gha enıdé, daǫndıh t’áh goghalagenda ezhıı ghą́ą́dę edęgha sęgots’eleh.

Kıı kaye t’áh: Amı́ı́ ts’élı̨a sęę nezų edęk’éndıh  gots’eh metthı́gha ak’ahzę gots’eh cheekųa zhu t’át’I, gots’eh łaǫndıh k’égedzıh, zhęk’egehts’e, gots’ęh dezǫ́ą́ gonanę kagı̨́dı̨, godı̨ naǫts’ezheh k’é ats’et’ı̨ enıdę godı̨ cheekųa edęzhu gı̨́lı agehɂı̨ sıı, ekǫ́ gotah dęzhu gı̨́lı agehɂı̨ danıı́h?ǫ.

Edı̨ meghą́ą́dę nezų k’éots’eah

Edı̨ meghą́ą́dę nezų k’éots’eah la met’áh daǫndıh t’ah ahsı̀ı k’é eghalats’enda kadule gulı́ anats’eleh, ɂeɂaa chu, gots’eh ezhı́ı la met’áh duye dene ts’eh k’éh ahsaa ts’edı̨.

Daędedhaa dene kų́ę́ edęgha gúhah enıdé, ezhı́ı amı́ı kų́ę́ nehzhıı nagedéh, amı́ı kų́ę́ ts’ę́ k’áodhę-ke gots’eh amı́ı azhǫ dene gohéh eghalagı̨́déh-ke, nezų gohéh eghalagenda,duye dene gondéh ghaı̨́lee, gots’eh nezų gots’ąndı gha goɂǫ.

Ǫhk’éa dene kıı gulı̨ k’éogeah ı́le enıdé ahsaa góhts’edı gots’eh duye genıdhę. Kıı duye kų́ę́ t’áh gots’agendı enıdę kadule gonadah sęgots’eleh.

Kıı kaye t’áh: Jordon memǫ zhęęk’eh kǫ́tue adǫ, ezhı́ı mets’ehɂǫ ahsıı ghalaęnda megha godęzhı. Ezhı́ı t’ah memǫ kagohndı̨, sıı dule edı̨htł’éh k’ézhahtı t’ah gets’ąndı sǫǫndı. Edı̨htł’éh kų́ę́ eghalagı̨́déh-ke kadule gedı̨, ezhı́ı męts’ehɂǫ dene łı́é  ǫkı daedzę ǫkı lıı t’ah zhęts’agendı gha.

Ɂeɂaa  meghą́ą́dę nezų k’éots’eah

Edı̨ Góhdlı Ndéh dene ts’eh k’éh nezų k’éots’eah la, godı̨ amı́ı edęgha eghalagenda gogéhts’ı̨, amı́ı kǫ́tah eghalagı̨́déh-ke, amı́ı ełéheh eghalagenda, gots’eh amı́ı ndéh ts’ę́ k’áodhę-ke gogha eghalagenda, ezhı́ı́ la Góhdlı Ndéh ts’eh k’éh ghagot’ı̨. Azhı́ı́ metah thelá la:

  • Edı̨htł’éh kų́ę́ gots’eh godı̨ k’éndah goghagoneté k’é gots’eh godı̨ ezháhts’ı̨lı̨ k’é, ezhı́ı́ la Ndéh ts’ę́ k’aodhe -ke gogha eghalagenda ǫt’é
  • Godı̨  zhu kų́ę́ golá, godı̨ eghalats’enda k’é, gots’eh godı̨ edęgha eghalats’enda k’é chu
  • Amı́ı edęgha eghalagenda gogéhtsı̨ ı̨́le enıde kıozhıı dene gots’ats’endı
  • Azhı́ı gondı̨ edı̨htł’éh kagelę ı̨́le enıdé kǫ́tah dagot’ı̨ gondı̨ edı̨htł’éh

Edı̨ azhǫ Canadıan ts’ęh k’éh eɂaa thelá , ezhı́ı la azhǫ amı́ı edęgha eghalagenda gogéhtsı̨, amı́ı edęgha eghalageda gogéhtsı̨, gots’eh amı́ı ełehéh eghalagı̨́déh-ke, ezhı́ı la Canada ts’ęh k’éh agot’ı̨:

  • Dene kehlı̨ edęts’e k’aogedhę, amı́ı ndéh edęgha gı̨́chu gots’eh amı́ı saambaa nazhęę zhıh eghalagenda
  • Eláet’aa k’é chu gots’ęh gonánee amı́ı godı̨ eláet’aa ts’eh k’éh eghalagı̨́déh-ke azhǫ godı̨ ndéh k’éh k’ı̨́ogı̨́déh
  • Gots’eh godı̨ Saambaa nazhee mechıkųą eghalagı̨́déh-ke, edędı gha Ǫhndaa saambaa ts’eh k’éh t’áh gots’agendı̨ gots’eh eghalats’enda gots’ı̨hah ts’eh k’éh t’ah gots’agendı̨
  • Met’áh gots’endéh ts’eh k’éh,godı̨ eghalagı̨́déh-k’é gots’eh godı̨ ndéh ts’eh k’éh gondı̨ gots’ę́ at’ı̨ ts’eh k’éh gots’eh edı̨htł’éh noat’ı̨ ts’eh k’é chu gots’eh satsǫ ahsı́ı́ łǫ kenandıh ts’eh k’éh chu
  • saambaa kų́ę́ chu

Łehéh goı̨́déh

Edaı́dzę ndah gots’eh Łuedı̨dze ts’ę́ godakadęnıtǫ. Ehts’edıı sadzee ɂǫ́ǫ́ tanı gots’eh sųláı sadzee ts’ę́ godakadęnıtǫ.

Kıı naǫts’ehndıh le t’áh nahéts’ę́ edahłu, ezhı́ı la: 1-888-669-5575 ıı̨́le enıde kǫ́tah la, 867-669-5575 ot’é. Satsǫ ahsı́ı lǫ kenandıh t’áh nahéts’ę́ edahł’éh info@nwthumanrights.ca

Edı̨ meghą́ą́dé keots’ıhah la Góhdlı Ndéh zhıh Dene nezų gok’ets’endıh gha