Gwich’in – Northwest Territories Human Rights Commission

Nakhwanànkat gwızhìt Dınjıı Tthak Geenjıt Dàgwìdįį’e’

Nakhwanànkak eenjıt Dınjıı Tthak Geenjıt Dàgwìdįį’e’ gwınuh jì’ dàgwìnuu dèe?

Nakhwanànkak eenjıt Dınjıı Tthak Geenjıt Dàgwìdįį’e’ nılìı t’at nakhwanh tthak ts’àt zhat gwızhìt geenjıt gòo’àıh. Jıı k’ìıghe’ ızhuu kat ch’ì’ gagınohkhıh jì’ łı’ hàh dàgwìdįį’e’ gwıch’ì’ zhàn gòonlıı jıı gwızhìt gwık’ìt:

Gwıtr’ıt K’ìt
Khehłòk nıhłınehch’ì’ gwàdatr’ıgwıjìlcheıı gwızhìt gwıjàa vìıdìlıh jì’
Srìıgwandaıı zhìt nıts’òo dıık’àtr’ınaatıı gòo Gè’tr’oonahtan gwık’ìt gwàt duulèh ookàt zheh tthak akòo ts’àt atr’a’aa zheh tthak gwızhìt
Zheh geenjıt goovìıdàkat gòo, gwıtr’ıt eenjıt gwıdehk’ìt gòo’aıı goovìıdàkàt
Gwandak gwıdınıthàtł’oo nıhłınehch’ì’ tthak ts’àt jıdìı edìnehtł’eh gòonlıı kak, gınjıh gwı’dìnehtł’èe’ gwızhìt, gògwìdee’ın, gòo natr’ınaa’ıı eenjıt dachan kak gòonlıı gàh chan

Nakhwanànkak Dınjıı Tthak Ts’àt Dàgwìdįį’e’ nılìı gwızhìt t’at jıı tthak k’ìıghe’ duuyeh goonehch’ì’ gagınohkhıı nakhwatr’àhnùu:

Googhàıı
Gatr’adhan Kwaa
Juudìn srıdèe gıdılıı, gootthàıı gwıdı’ee, juudìn gwàts’at gıdılıı , jìn gwàts’at gogòonlıı, nıjìn gwàts’at gıdılıı, gòo nıjìn gwızhìt gogwıch’ìn
Dınjıı gòo tr’ìınjòo, juudìn hàh dha’aıı, gòo juudìn gıdılıı
Zhehk’oo dàngıınch’uu, juudìn gwàts’at gıınlıı gòo gadhıdıı jì’ nılìı
Dınjıı tat dàoch’ùu
Nıjìn gwızhìt gıjıınjıı
Jıdìı gwìch’ın zhìt gwık’yìnjızhıt gòo àt’ıınıındhan
Gwıt’àgwįį’ee gwàłtsaıı ts’àt nìdhìzhıı gòo ıhłee yàh uu’àn nàtr’ìnıınlıh jì’

Ihłee dàıınch’uu geenjıt vınehch’ì’ gatr’ıgįįkhıı gwınuh jì’ jıdìı dıtr’ıgwàhnùu?

Aıı Nakhwanànkak Zhìt Dınjıı Tthak Ts’àt Dàgwìdį̨į̨’e’ nılıı zhìt ıhłee dàıınch’uu ızhuu kat ts’àt gwìızuu vatr’ıgįįkhıı gwık’ìt gòonlıı łı’ hàh gòo zhùu gwık’ìt gòo’aıı k’ìt aıı gwızhìt gwınjık gòonlìı.

Jùhts’ants’àt: Albert zrıt gwıtr’ıt vats’an gwàłtsaıı gwàt gwıchıh vak’àtr’aandaıı geenjıt dıınjıgıdızhìt. HIV hàh ałts’ık gıık’yàanjık, ìınch’ıts’àt aıı vàts’at k’àgwaadhat dıgwıtr’ìt vàts’at nayuunjìk.

Gwį̀įzrıı dıık’àtr’ınaatıı kwaa gwınuh jì’ dàgwìnùu?

Gwį̀įzrıı dıık’àtr’ınaatıı kwaa t’at nıjìn ndòo nıhłık gwııyaa’an gwįįzrıı dıık’àtr’ınaatıı kwaa jıdìı t’at ızhuu kat gàt’agıınıızhın’ kwaa gòo ıhłee gwık’ìt yınıındhàn.

Goovatr’ıgookhya’ nohthan jì’ łı’ hàh dàgwìdlıı ts’àt ızhuu kat ndàa tàgòodhat jì’ geenjıt dıınjıgıdızhìt.

Jùhts’ants’àt: Nìch’ıt ıhłee srìıgwandaıı ts’àt vat’àıı gòonlıı hàh jùu vıchì’ gwan gòonlıı ts’àt dınjıı gwıch’yàa nàdaazhıı, nıhkhan vınehch’ì’ gııyuuzrıı, àn dııntrıt, akoo ts’àt ızhuu kat akòo t’ııyàhnuu tsìıtr’ıdı’ıı dàı’ aıı chyaa kat goodehk’ìt gwızhìt t’ıvıch’u’ vıtr’àhnùu.

Jùu T’òkhwe’ıı Nakhwetr’àhnùu?

Jùu t’òkhwe’ıı nakhwetr’àhnuh jì’ t’at aıı jıdìı gwınjık k’àtr’agwaadhat nıhłınehch’ì’, jıdìı gwık’ìh tr’ıdı’ıı, gòo dıınagòo’ee jıdìı tthak geenjıt nıts’òo dànìınch’uu gwık’ìt gòo’aıı jì’ geenjıt zhàn nılìı.

Juudìn nakhwegwıtr’ìt eenjıt k’àgwaadhat kat, zheh eenjıt k’àgwaadhat kat gòo juudìn dııyeenjıt ts’ànuu nılìı kat jùu dàgòonch’uu nakhweenjıt gòonlıh jì’ ezhık ìınch’ıts’àt jıı tthak gehdèetth’ak gòo gàhgìheedandaıı chan gwıınıındhàn.

Leıh kat goodohkat jì’ gwık’ìt akòo t’àgıdı’ıı gòo nıhłe’ejùk gwık’ìt t’àgıdı’ıı geenjıt gıınzìı. Akòo t’àgıdı’ıı kwah jì’ t’at ìınch’ıts’àt dıık’àtr’ìnaatıı kwaa dàgòonch’uh nılìı.

Jùhts’ants’àt: Jordan zrıt FASD hàh ałts’ìk gıık’yàanjık. Edìnehtł’eh kak gįįkhıı geenjıt vıts’àt tr’ıınjıı geenjıt kànııntìı vahanh oodalkàt. Aıı Gè’tr’oonahtan kat chan ąąhą̀’ gwınuu ts’àt ıhłee vàts’at tr’ıınjıı eenjıt gwıtr’ıt vats’an gwàłtsaıı akòo t’àgeedı’ın’ drın k’ìdeetak zhìt neekat gwızhìt.

Nıjìn gwà’àn akòo t’àgıdı’ìı

Jıı Nakhwanànkak gwızhìt Dınjıı Tthak Ts’àt Dàgwìdįį’e’ nılìı t’at jıdìı gwıtr’ıt nıhłınehch’ì’ ts’àt nılìı, ìıtsıı hàh dha’aıı gwızhìt ts’àt nılìı, khehłòk gıdılıı tat ts’àt, K’àdagwıdaadhat khehłòk gıdılıı tat ts’àt jıı NWT k’ìıghe’ guk’àtr’agwaadhàt. Jıı tthak ts’àt akòo t’àgòonch’ùu:

K’àdagwıdaadhat dıık’àıındak nılìı srìıgwandaıı dıık’àtr’ınaatıı k’ìt, akòo ts’àt ełts’ık zheh gwızhìt, gòo gè’tr’oonahtan zheh gwık’ìt gwızhìt gòo’àıh
Ookàt Zheh tthak, dıık’ahndak gwızhìt danh gòo gwıtr’ıt dııts’àt tr’ıınjıı tat chan
Zheh gwızhìt tr’ıgwıch’ın tthak gòo gwıtr’ıt nıhłınehch’ì’ tat chan
Edìnehtł’eh gòo gwandak dìnehtł’èe atr’adantł’oo gwık’ìt

Canada gwızhìt danh jıı Canadıan Dınjıı Tthak Ts’àt Dàgwìdįį’e’ jìıdìnuh ìıtsıı hàh dha’aıı tat, gwıtr’ıt nıhłınehch’ì’ gwızhìt akòo ts’àt khehłòk tthak tat guk’àgwahaadhat zhàn gıdılìı:

Dınjıı zhuh k’àdagwıdaadhàt tthak hàh, nan srìdatr’ıgwıjìınlık tthak hàh, akòo ts’àt łàgwıınaadhan tr’ıgwàłtsaıı hàh
Nakhwanànkak tat zhıgwaa’àn gòo yeenuu tthak jıdìı ìıtsıı nàtındıt’ee hàh tthak
Anjòo kat ts’àt tsèedhòh gwıntł’àntr’ahtshuh hàh tthak, akòo ts’àt
Tł’yah vızhìt tr’ıgįįkhıı hàh k’àtr’ìnaatıı kat, ìıtsıı gįįkhıı zhìt k’àtr’ìnaatıı kat, jıdìı lìgıs aachın tr’aa’ıı zhìt k’àtr’ìnaatıı kat ts’àt ìıtsıı ganadhındaıı kak ts’àt chan
Dııtsèedhòh k’àtr’ìnaatıı zheh tthak ts’àt chan

Tr’ıgohkhya’ Gwıınıındhan

Gıtr’ıdınìıchıh vành 8:30 ts’àt drın tł’at tł’ee 5:00 gwıts’àt gweedhàa Drın Tł’ee ts’àt Drın Ihłogwınlì’ gwıts’àt. Goohohkat kwaa eenjıt gwıts’àt gınokhìı 1-888-669-5575 gòo gwaa’àn 867-669-5575. Emaıl nakhwets’àt t’òkhwe’ıı ınfo@nwthumanrıghts.ca

Dııcheet’ıt Eenjıt Gwìnee’aa nılìı Nakhwanànkat gwızhìt Dınjıı Tthak Geenjıt Dàgwìdįį’e’

This post is also available in: French